etf ها یا صندوق‌های قابل معامله در بورس، ابزاری بسیار محبوب برای سرمایه‌گذاران شده‌اند. این صندوق‌ها به شما امکان می‌دهند با خرید یک سهم، در سبدی متنوع از دارایی‌ها سرمایه‌گذاری کنید. انگار که یک سبد میوه می‌خرید؛ اما به جای میوه، سهام شرکت‌های مختلف، اوراق قرضه، طلا و... در آن وجود دارد.
چرا ETFها اینقدر محبوب هستند؟
سادگی: به جای اینکه بخواهید سهام تک‌تک شرکت‌ها را بررسی و خریداری کنید، با خرید یک ETF به سبدی متنوع دسترسی پیدا می‌کنید.
تنوع: ETFها به شما این امکان می‌دهند در صنایع و بازارهای مختلف سرمایه‌گذاری کنید و ریسک را کاهش دهید.
هزینه کم: هزینه مدیریت ETFها معمولاً کمتر از صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک سنتی است.
شفافیت: ترکیب دارایی‌های هر ETF به صورت روزانه منتشر می‌شود و شما می‌توانید به راحتی از آن اطلاع پیدا کنید.
نقدشوندگی بالا: ETFها مانند سهام در طول روز معامله می‌شوند و شما می‌توانید به راحتی آن‌ها را خرید و فروش کنید.
انواع ETFها در ایران
همانطور که پیش‌تر اشاره شد، ETFها در ایران تنوع زیادی دارند. در ادامه به برخی از مهم‌ترین انواع آن‌ها با ذکر مثال‌هایی از صندوق‌های موجود در بازار ایران اشاره می‌کنیم:
صندوق‌های شاخصی: این صندوق‌ها از عملکرد یک شاخص خاص پیروی می‌کنند. مثلاً، صندوق ETF شاخص کل بورس، از عملکرد شاخص کل بورس تهران تبعیت می‌کند.
صندوق‌های سکتوری: این صندوق‌ها در سکتورهای خاصی مانند بانک، خودرو، پتروشیمی و... سرمایه‌گذاری می‌کنند. به عنوان مثال، صندوق ETF پتروشیمی می‌تواند در سهام شرکت‌های پتروشیمی مختلف سرمایه‌گذاری کند.
صندوق‌های درآمد ثابت: این صندوق‌ها در اوراق بهادار با درآمد ثابت مانند اوراق مشارکت، اوراق اجاره و... سرمایه‌گذاری می‌کنند. صندوق ETF درآمد ثابت با درآمد ثابت کوتاه‌مدت نمونه‌ای از این نوع صندوق‌ها است.
صندوق‌های اهرمی: این صندوق‌ها با استفاده از ابزارهای مالی، بازدهی سرمایه‌گذاری را تقویت می‌کنند. به عنوان مثال، صندوق ETF اهرمی شاخص کل بورس می‌تواند بازدهی دو برابری شاخص کل را داشته باشد.
صندوق‌های معکوس: این صندوق‌ها عملکردی معکوس نسبت به شاخص یا سبدی از دارایی‌ها دارند. یعنی اگر شاخص کاهش یابد، ارزش این صندوق‌ها افزایش می‌یابد.
صندوق‌های ترکیبی: این صندوق‌ها ترکیبی از سهام، اوراق بهادار با درآمد ثابت و سایر دارایی‌ها هستند.
مقایسه کارمزد ETFها با سهام
به طور کلی، کارمزد خرید و فروش ETFها کمتر از سهام است. دلایل این امر عبارتند از:
حجم معاملات بالاتر: حجم معاملات ETFها معمولاً بیشتر از سهام شرکت‌های کوچک است. به همین دلیل، کارگزاری‌ها کارمزد کمتری برای معامله ETFها دریافت می‌کنند.
هزینه‌های کمتر مدیریت: هزینه‌های مدیریت ETFها به دلیل ماهیت غیرفعالی آن‌ها، کمتر از صندوق‌های سرمایه‌گذاری فعال است.
بازار معاملات ETFها در ایران دو بازه زمانی دارد
ETFهای درآمد ثابت: معاملات این نوع ETFها از ساعت 8:30 صبح آغاز شده و تا ساعت 15 ادامه می‌یابد.
سایر ETFها: معاملات سایر انواع ETFها (مانند شاخصی، سکتوری و ...) از ساعت 9 صبح شروع شده و تا ساعت 15 به پایان می‌رسد.
چگونه یک ETF مناسب انتخاب کنیم؟
انتخاب ETF مناسب به اهداف مالی و تحمل ریسک شما بستگی دارد. قبل از سرمایه‌گذاری، به این نکات توجه کنید:
هزینه مدیریت: ETFهایی با هزینه مدیریت کمتر معمولاً گزینه بهتری هستند.
حجم معاملات: ETFهایی با حجم معاملات بالا نقدشوندگی بیشتری دارند.
راندمان تاریخی: عملکرد گذشته یک ETF نشان‌دهنده راندمان احتمالی آن در آینده نیست، اما می‌تواند به شما در تصمیم‌گیری کمک کند.
تناسب با اهداف سرمایه‌گذاری: آیا می‌خواهید برای بازنشستگی سرمایه‌گذاری کنید؟ یا به دنبال رشد سریع سرمایه خود هستید؟ انتخاب ETF باید با اهداف شما همسو باشد.
مزایای سرمایه‌گذاری در ETFها
تنوع‌پذیری: با خرید یک ETF، در سبدی متنوع از دارایی‌ها سرمایه‌گذاری می‌کنید و ریسک را کاهش می‌دهید.
دسترسی آسان به بازارهای جهانی: با ETFها می‌توانید به راحتی در بازارهای مختلف جهان سرمایه‌گذاری کنید.
ابزاری مناسب برای سرمایه‌گذاری بلندمدت: ETFها برای سرمایه‌گذاری بلندمدت بسیار مناسب هستند.
قابل استفاده در استراتژی‌های مختلف سرمایه‌گذاری: ETFها را می‌توان در استراتژی‌های مختلف سرمایه‌گذاری مانند ارزش‌گذاری، رشد و درآمد استفاده کرد.
نکاتی که باید به خاطر داشته باشید
ETFها بدون ریسک نیستند: مانند هر سرمایه‌گذاری دیگری، سرمایه‌گذاری در ETFها نیز با ریسک همراه است.
مشاوره بگیرید: قبل از هرگونه تصمیم سرمایه‌گذاری، بهتر است با یک مشاور مالی مشورت کنید.
تحقیق کنید: قبل از سرمایه‌گذاری در یک ETF، به خوبی درباره آن تحقیق کنید و از اطلاعات دقیق و به‌روز استفاده کنید.
در نهایت، ETFها ابزاری قدرتمند و متنوع برای سرمایه‌گذاری هستند. با انتخاب مناسب و مدیریت هوشمندانه، می‌توانند به شما کمک کنند به اهداف مالی خود برسید.